شناسهٔ خبر: 43481 - سرویس دیگر رسانه ها
نسخه قابل چاپ

مورخی که همواره در حال تحقیق و پژوهش بود/به مناسبت سالروز درگذشت زنده‌یاد محمدجواد مشکور

۲۵ فروردین سالروز درگذشت زنده‌یاد محمدجواد مشکور، تاریخ‌نگار ایرانی است. ایبنا به این مناسبت نگاهی به آثار قلمی وی بر اساس اطلاعات سایت کتابخانه ملی داشته است؛ کتاب‌هایی که بیشتر در حوزه تاریخ ایران باستان منتشر شده است.

 

 

مشکور، مورخی که همواره در حال تحقیق و پژوهش بود/ از ایران در عهد باستان تا ت‍اری‍خ‌ اورارت‍و و س‍ن‍گ‌نب‍ش‍ت‍ه‌ه‍ای‌ اورارت‍ی‌

 

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ محمدجواد مشکور اواخر اسفند سال ۱۲۹۷ خورشیدی در محله باغ خانه شهر تهران متولد شد. تحصیلات ابتدایی و دبیرستانی خود را در مدرسه‌های ثروت و دارالفنون گذراند. سپس وارد دانشسرای عالی و دانشکده معقول و منقول شد و در سال ۱۳۱۸ موفق به اخذ درجه لیسانس در ادبیات فارسی و ادبیات عرب شد. مدتی به تدریس در دبیرستان‌ها پرداخت و چند سالی به خدمت در وزارت دارایی مشغول شد.

مشکور چندی نیز نزد دایی‌های خود شریعت سنگلجی و محمدمهدی سنگلجی به تحصیل علم پرداخت. همچنین به تحصیل و تحقیق در زبان‌های باستانی پرداخت. وی از سال ۱۳۲۷ تا سال ۱۳۳۸ به تدریس تاریخ ایران قدیم و زبان پهلوی در دانشگاه تبریز مشغول بود. در سال ۱۳۳۲ به پاریس عزیمت کرد و در سال ۱۳۳۶ به اخذ درجه دکتری در تاریخ اسلام نائل آمد. مدت شش سال سردبیر مجله عربی‌زبان «الاخاء» در تهران بود. در سال ۱۳۴۴ به خدمت تمام‌وقت دانشسرای عالی درآمد و در کنار آن در دانشکده ادبیات و علوم انسانی و دانشکده الهیات دانشگاه تهران نیز به تدریس مشغول بود.

وی در سال ۱۳۵۳ به عنوان رایزن فرهنگی ایران عازم سوریه شد و در ضمن به تدریس تاریخ فرق اسلامی به‌ویژه فرقه‌های شیعه در دانشگاه دمشق پرداخت. دکتر مشکور مهر سال ۱۳۵۸ پس از قریب چهل سال خدمت دانشگاهی بازنشسته شد اما همچنان به کار تدریس و تحقیق مشغول بود. وی ۲۵ فروردین ۱۳۷۴ بر اثر سکته‌ مغزی در تهران درگذشت.

در گزارش کتابشناسی زیر با مراجعه به سایت کتابخانه ملی کتاب‌های زنده‌یاد مشکور استخراج شده است. با این حال باید گفت که این کتابشناسی کامل نیست.

کتابشناسی زنده‌یاد محمد جواد مشکور
 
‏‏• ت‍اری‍خ‌ اج‍ت‍م‍اع‍ی‌ ای‍ران‌ در ع‍ه‍د ب‍اس‍ت‍ان‌/ ت‍ال‍ی‍ف‌ م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور، ‏ [ت‍ه‍ران‌]، ‏ص‌ ۶۵۱، (ان‍ت‍ش‍ارات‌ دان‍ش‍س‍رای‌ ع‍ال‍ی‌؛ ۲۸)
 
• پهلواها، یا پهلوانان/ بقلم محمدجواد مشکور. [‌ بی‌جا: بی‌نا ]‏‫، [ ۱۳۴۹] .
 
• پارتیها یا پهلوی قدیم/ تالیف محمدجواد مشکور. تهران: دانشسرای عالی‏‫-۱۳۵۰،‏‏ انتشارات دانشسرای عالی‏‫‏‏‏؛ ۴۶.
 
‏• ایران در عهد باستان/ محمدجواد مشکور،‏‏‫[ تهران ]‏‫: امیرکبیر‏‫‏‏‏‏، ۱۳۴۳ - ۱۳۴۷.‏‏‫‏‏‏۳ج.
‏ چاپ دوم: آبان ۱۳۴۷، ج.۱. در تاریخ اقوام و پادشاهان پیش از اسلام
 
‏• ای‍ران‌ در ع‍ه‍د ب‍اس‍ت‍ان‌/ ت‍ال‍ی‍ف‌ م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور،‏ [ت‍ه‍ران‌]: اش‍رف‍ی‌‏‫، ۱۳۶۲،‏‏‫۱۰۰۰ ری‍ال‌ (ج‌.۱) ؛ ‏‫۶۰۰۰ ریال (ج.۱، چاپ سوم )، ‏‏‫چ‍اپ‌ اول‌: س‍ازم‍ان‌ ت‍رب‍ی‍ت‌ م‍ع‍ل‍م‌ و ت‍ح‍ق‍ی‍ق‍ات‌ ت‍رب‍ی‍ت‍ی‌: ۱۳۴۳، ‏ج.۱ ( چاپ سوم: ۱۳۵۷)
 
• ام‍ور ع‍ام‍ه‌ ،ی‍ا، م‍ق‍دم‍ات‌ ف‍ل‍س‍ف‍ه‌ و ک‍لام‌ در اس‍لام‌/ ت‍ال‍ی‍ف‌ م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور،‏ت‍ه‍ران‌: بنگاه ترجمه و نشر کتاب‏‫، ۱۳۶۱،‏‏‫۹۸ص،‏مجموعه علوم و معارف اسلامی،‏ ‏‫۱۲۰ ریال

• اخ‍ب‍ار س‍لاج‍ق‍ه‌ روم‌: ح‍اوی‌ م‍ق‍دم‍ه‌ م‍ب‍س‍وط و م‍س‍ت‍ق‍ل‌ در پ‍ن‍ج‌ ف‍ص‍ل‌ ش‍ام‍ل‌ ش‍رح‌ س‍ل‍ج‍وق‍ن‍ام‍ه‌ه‍ا و ب‍ررس‍ی‌...[م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور]. (ب‍ا) م‍ت‍ن‌ ک‍ام‍ل‌ م‍خ‍ت‍ص‍ر س‍ل‍ج‍وق‍ن‍ام‍ه‌ اب‍ن‌ ب‍ی‌ب‍ی‌: ج‍ام‍ع‌ م‍طال‍ب‌ ت‍اری‍خ‍ی‌ ک‍ت‍اب‌ "الاوام‍ر ال‍ع‍لائ‍ی‍ه‌ ف‍ی‌ الام‍ور ال‍ع‍لائ‍ی‍ه‌"/ ت‍ص‍ن‍ی‍ف‌ ام‍ی‍ر ن‍اص‍رال‍دی‍ن‌ ح‍س‍ی‍ن‌ (ی‍ح‍ی‍ی‌) ب‍ن‌ م‍ح‍م‍دب‍ن‌ ع‍ل‍ی‌ ال‍ج‍ع‍ف‍ری‌ ال‍رغ‍دی‌ م‍ش‍ه‍ور ب‍ه‌ اب‍ن‌ ب‍ی‌ب‍ی‌ ال‍م‍ن‍ج‍م‍ه‌. (ب‍ان‍ض‍م‍ام‌ ت‍ع‍ل‍ی‍ق‍ات‌ و اض‍اف‍ات‌ م‍ش‍ت‍م‍ل‌ ب‍ر ب‍ع‍ض‍ی‌ از اخ‍ب‍ار س‍لاج‍ق‍ه‌ روم‌ م‍س‍ت‍خ‍رج‌ از دی‍گ‍ر م‍ت‍ون‌...؛ ب‍اه‍ت‍م‍ام‌ م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور، ‏ت‍ب‍ری‍ز. ‏دوی‍س‍ت‌ و دو، ۵۹۷ ص‌.م‍ص‍ور، ن‍ق‍ش‍ه‌
 
 ... ال‍م‍ق‍الات‌ و ال‍ف‍رق‌/ ت‍ص‍ن‍ی‍ف‌ س‍ع‍دب‍ن‌‌ع‍ب‍دال‍ل‍ه‌ اب‍ی‌خ‍ل‍ف‌‌الاش‍ع‍ری‌ ال‍ق‍م‍ی‌؛ ص‍ح‍ح‍ه‌ و ق‍دم‌ ل‍ه‌ و ع‍ل‍ق‌ ع‍ل‍ی‍ه‌ م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور. ‏ت‍ه‍ران‌: م‍رک‍ز ان‍ت‍ش‍ارات‌ ع‍ل‍م‍ی‌ و ف‍ره‍ن‍گ‍ی‌‏‫، ۱۳۶۱. [۲۷۷] ص‌، ‏م‍ج‍م‍وع‍ه‌ م‍ی‍راث‌ ای‍ران‌ و اس‍لام‌، ‏‏‫۳۵۰ری‍ال‌، ‏چاپ دوم: ۱۳۶۰
 
• ت‍اری‍خ‌ س‍ی‍اس‍ی‌ س‍اس‍ان‍ی‍ان‌/ ت‍ال‍ی‍ف‌ م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور، ‏ت‍ه‍ران‌: اف‍راس‍ی‍اب‌، ۱۳۸۰،‏ج‌ ۲

• ت‍اری‍خ‌ س‍ی‍اس‍ی‌ س‍اس‍ان‍ی‍ان‌/ ت‍ال‍ی‍ف‌ م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور. ‏ت‍ه‍ران‌: دن‍ی‍ای‌ ک‍ت‍اب‌‏‫، ۱۳۸۸،‏‏‫۲ ج‌.:م‍ص‍ور، ن‍ق‍ش‍ه‌، ج‍دول‌، ع‍ک‍س‌.
 
 • ت‍اری‍خ‌ س‍ی‍اس‍ی‌ س‍اس‍ان‍ی‍ان‌/ ت‍ال‍ی‍ف‌ م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور. ‏ ت‍ه‍ران‌: دن‍ی‍ای‌ ک‍ت‍اب‌‏‫‏‏، ۱۳۶۶،
‏۴ ج‌.:م‍ص‍ور، ن‍ق‍ش‍ه‌، ج‍دول‌، ع‍ک‍س‌.
 
• ت‍اری‍خ‌ رواب‍ط ف‍ره‍ن‍گ‍ی‌ ای‍ران‌/ ن‍وش‍ت‍ه‌ م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور، ابراهیم باستانی پاریزی، عبدالحسین نوائی. ‏ [ت‍ه‍ران‌]: معاونت روابط فرهنگی وزارت فرهنگ و هنر‏‫
 
• تاریخ تحولات اجتماعی ایران/محمدجواد مشکور، ‏ [بی‌جا]: دایره پلی کپی دانشسرایغالی، دایراه پلی کپی دانشسرایغالی؛ ۱۷۷
 
• ت‍اری‍خ‌ ت‍ب‍ری‍ز ت‍ا پ‍ای‍ان‌ ق‍رن‌ ن‍ه‍م‌ ه‍ج‍ری‌/ ت‍ال‍ی‍ف‌ م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور، ت‍ه‍ران‌، ‏۱۰۴۵ ص‌.م‍ص‍ور، ن‍ق‍ش‍ه‌،  (ان‍ت‍ش‍ارات‌ ان‍ج‍م‍ن‌ آث‍ار م‍ل‍ی‌۹۶)
 
• ت‍اری‍خ‌ ب‍ل‍ع‍م‍ی‌ (ت‍رج‍م‍ه‌ ت‍اری‍خ‌ طب‍ری‌)/ ب‍خ‍ش‌ م‍رب‍وط ب‍ه‌ ای‍ران‌؛ م‍ق‍دم‍ه‌ و ح‍واش‍ی‌ ب‍اه‍ت‍م‍ام‌ م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور، ‏ت‍ه‍ران‌: دن‍ی‍ای‌ ک‍ت‍اب‌، ۱۳۸۲، ‏ص‌ ۳۷۶
 
• تاریخ ایران زمین از روزگار باستان تا عصر حاضر/تالیف محمدجواد مشکور، ‏تهران: اشراقی، ۲۵۳۶=۱۳۵۶، ‏دوازده، ۴۳۷ ص
 
• ت‍اری‍خ‌ ای‍ران‌ زم‍ی‍ن‌ از روزگ‍ار ب‍اس‍ت‍ان‌ ت‍ا ان‍ق‍راض‌ ق‍اج‍اری‍ه‌ / ت‍ال‍ی‍ف‌ م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور،‏ [وی‍راست۳؟]، ‏ ‏‫ت‍ه‍ران‌: اش‍راق‍ی‌‏‫، ۱۳۶۶، ‏‏‫۴۵۶ ص. چ‍اپ‌ ش‍ش‍م‌ :۱۳۷۸،‏‏‫ ‏‫۲۸۵۰۰ ریال (چاپ ششم)‏
 
• ت‍اری‍خ‌ ای‍ران‌ زم‍ی‍ن‌: از روزگ‍ار ب‍اس‍ت‍ان‌ ت‍ا ان‍ق‍راض‌ ق‍اج‍اری‍ه‌/ ت‍ال‍ی‍ف‌ م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور.
‏‏‫[ویراست ۴؟]، ‏ ت‍ه‍ران‌: ص‍ف‍ار: اش‍راق‍ی‌‏‫، ۱۳۸۱، ‏‏‫۴۵۶ ص، چاپ هشتم‏‫، ‏‫۱۲۰۰۰۰ ریال
 
• ت‍اری‍خ‌ ای‍ران‌ زم‍ی‍ن‌/ ت‍ال‍ی‍ف‌ م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور، ‏ [وی‍رای‍ش‌ ]۲، ‏ ت‍ه‍ران‌: اش‍راف‍ی‌، ۱۳۶۳، ‏ ج‌ ۲، ‏۱۰۵۰ری‍ال‌‏
 
‏ • تاریخ ایران باستان/ بروایت ابن عبری ؛ با اهتمام یوسف بنیان، محمدجواد مشکور؛ با مقدمه و حواشی و متن عربی بخامه و کوشش محمد جواد مشکور، ‏ [بی‌جا: بی‌نا]، ۱۳۲۶. ( تهران:‏‫ موسوی‏‫(چاپخانه))، ‏ ‏‫‏۸۸ ص.:جدول، ‏‏‫۲۵ ریال
 
• ت‍اری‍خ‌ اورارت‍و و س‍ن‍گ‍‌ن‍ب‍ش‍ت‍ه‌ه‍ای‌ اورارت‍ی‌ در آذرب‍ای‍ج‍ان‌/ از م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور،
‏ ت‍ه‍ران‌: موسسه مطالعات و بررسیها و کاوشهای علمی و هنری و تاریخی ایران باستان‏‫، [ ۱۳۴۵]‏‏‫، ۹۸، ۱۵ ص.: م‍ص‍ور، ن‍ق‍ش‍ه‌.
 
‏• ت‍اری‍خ‌ اورات‍و و س‍ن‍گ‍‌ن‍ب‍ش‍ت‍ه‌ه‍ای‌ اورارت‍ی‌ در آذرب‍ای‍ج‍ان‌/ از م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور، [ت‍ه‍ران‌]،
‏۱ج‌ (ش‍م‍اره‌گ‍ذاری‌ گ‍ون‍اگ‍ون‌)، ن‍ق‍ش‍ه‌
 
• تاریخ مذاهب اسلام: ترجمه کتاب الرسالة‌الفارقة و‌‌الملحة‌الفائقة/ تالیف عبد‌الرحمن‌بن‌محمد العتائقی؛ [مقدمه‌نویس] محمد‌جواد مشکور؛ ترجمه و اضافات یوسف فضایی، ‏تهران : آشیانه کتاب‏‫، ۱۳۹۰، ‏‏‫۲۴۰ ص.
 
• ت‍اری‍خ‌ م‍خ‍ت‍ص‍ر زب‍ان‌ه‍ای‌ س‍ام‍ی‌/ ت‍ال‍ی‍ف‌ م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور؛ ت‍رج‍م‍ه‌ و اض‍اف‍ات‌ ی‍وس‍ف‌ ف‍ض‍ائ‍ی‌
‏ [ت‍ه‍ران‌]: ش‍رق‌، ۱۳۷۰، ‏۱۴۶ ص‌.ج‍دول‌، ن‍م‍ون‍ه‌، ۸۰۰ری‍ال‌

• ت‍اری‍خ‌ ع‍ق‍ای‍د و م‍ذاه‍ب‌ ش‍ی‍ع‍ه‌ = ال‍م‍ق‍ام‍ات‌ و ال‍ف‍رق‌/ س‍ع‍دب‍ن‌ ع‍ب‍دال‍ل‍ه‌ اب‍ی‌خ‍ل‍ف‌ اش‍ع‍ری‌ ق‍م‍ی‌؛ ت‍ص‍ح‍ی‍ح‌ م‍ت‍ن‌ ع‍رب‍ی‌ و ت‍ع‍ل‍ی‍ق‍ات‌ م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور‎ ;ت‍رج‍م‍ه‌ از م‍ت‍ن‌ ع‍رب‍ی‌ ی‍وس‍ف‌ ف‍ض‍ای‍ی، ‌ت‍ه‍ران‌: ع‍طائ‍ی‌، ۱۳۷۱، ‏ص‌ ۳۷۵،
 
• تاری‍خ‌ ع‍ق‍ای‍د و م‍ذاه‍ب‌ ش‍ی‍ع‍ه‌ (ال‍م‍ق‍الات‌ ال‍ف‍رق‌)/ س‍ع‍دب‍ن‌ ع‍ب‍دال‍ل‍ه‌ اب‍ی‌خ‍ل‍ف‌ اش‍ع‍ری‌ ق‍م‍ی‌؛ ت‍ص‍ح‍ی‍ح‌ م‍ت‍ن‌ ع‍رب‍ی‌ و ت‍ع‍ل‍ی‍ق‍ات‌ م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور؛ ت‍رج‍م‍ه‌ از م‍ت‍ن‌ ع‍رب‍ی‌ ی‍وس‍ف‌ ف‍ض‍ای‍ی‌، ‏ ت‍ه‍ران‌: آش‍ی‍ان‍ه‌ ک‍ت‍اب‌‏‫، ۱۳۸۷، ‏‏‫۳۷۵ ص، ‏آش‍ی‍ان‍ه‌ ک‍ت‍اب‌؛‏‫۵۹۰۰۰ری‍ال‌‏‫
 
• تاریخ طبرستان و رویان و مازندران/ تالیف میرسیدظهیرالدین‌بن‌سیدنصیر‌الدین مرعشی؛ بکوشش علی‌‌‌اصغر عبداللهی؛ مقدمه محمدجواد مشکور،‏تهران: دنیای کتاب‏‫، ۱۳۹۴، ‏‏‫۵۸۴ص
 
• ت‍اری‍خ‌ طب‍رس‍ت‍ان‌ (ال‍ت‍دوی‍ن‌ ف‍ی‌ اح‍وال‌ ج‍ب‍ال‌ ش‍روی‍ن‌)/ ت‍ال‍ی‍ف‌ م‍ح‍م‍دح‍س‍ن‌خ‍ان‌ اع‍ت‍م‍ادال‍س‍ل‍طن‍ه‌؛ م‍ق‍دم‍ه‌، ت‍ح‍ش‍ی‍ه‌، ت‍ع‍ل‍ی‍ق‍ات‌ م‍ی‍ت‍را م‍ه‍رآب‍ادی‌؛ ب‍ا م‍ق‍دم‍ه‌ م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور، اح‍س‍ان‌ اش‍راق‍ی‌، ت‍ه‍ران‌: دن‍ی‍ای‌ ک‍ت‍اب‌، ۱۳۷۳، ‏۴۰۶ ص‌، ج‍دول‌، ب‍ه‍ا:۸۵۰۰ری‍ال‌
 
• ت‍اری‍خ‌ طب‍رس‍ت‍ان‌ وروی‍ان‌ و م‍ازن‍دران‌/ ت‍ال‍ی‍ف‌ ظه‍ی‍رال‍دی‍ن‌ب‍ن‌ ن‍ص‍ی‍رال‍دی‍ن‌ م‍رع‍ش‍ی‌ (۸۹۲ - ۸۱۵ ه‌. ق‌)؛ ب‍ا م‍ق‍دم‍ه‌ م‍ح‍م‍د ج‍واد م‍ش‍ک‍ور؛ ب‍ه‌ک‍وش‍ش‌ م‍ح‍م‍دح‍س‍ی‍ن‌ ت‍س‍ب‍ی‍ح‍ی‌، ‏ [ت‍ه‍ران‌]: ش‍رق‌، ۱۳۴۵، ص‌ ۳۹۳
 
• ت‍اری‍خ‌ ش‍ی‍ع‍ه‌ و ف‍رق‍ه‌ه‍ای‌ اس‍لام‌ ت‍ا ق‍رن‌ چ‍ه‍ارم‌ م‍ش‍ت‍م‍ل‌ ب‍ر: ف‍رق‌ اول‍ی‍ه‌ اس‍لام‌ و س‍ن‍ت‌ و ج‍م‍اع‍ت‌ و .../ ت‍ال‍ی‍ف‌ م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور، ‏ت‍ه‍ران‌: اش‍راق‍ی‌‏‫، ۱۳۶۸، ‏۳۱۲ ص‌. : م‍ص‍ور. چاپ ششم ‏‫۳۸۰۰۰ریال‏‫

• ت‍اری‍خ‌ س‍ی‍اس‍ی‌ و اج‍ت‍م‍اع‍ی‌ اش‍ک‍ان‍ی‍ان‌، پ‍ارت‍ی‍ان‌، ی‍ا، پ‍ه‍ل‍وی‍ان‌ ق‍دی‍م‌/ ت‍ال‍ی‍ف‌ و ت‍رج‍م‍ه‌ م‍ح‍م‍دج‍واد م‍ش‍ک‍ور، م‍س‍ع‍ود رج‍ب‌ن‍ی‍ا. ت‍اری‍خ‌ اج‍ت‍م‍اع‍ی‌ پ‍ارت‍ی‍ان‌/ ن‍وی‍س‍ن‍ده‌ م‍ال‍ک‍وم‌ ک‍ال‍ج‌؛ ت‍رج‍م‍ه‌ م‍س‍ع‍ود رج‍ب‌ن‍ی‍ا، ت‍ه‍ران‌: دن‍ی‍ای‌ ک‍ت‍اب‌‏‫، ۲۱۹ ص‌.‏‫: م‍ص‍ور، سال ۱۳۷۴. ‏‫چاپ سوم ‏‫۱۹۸۰۰ ريال

نظر شما